مقدمه:
امروزه افراد زیادی بخصوص در بین زنان و دختران به دنبال لاغر شدن هستند. پزشکان، سلامتی را در لاغری میدانند. رسانه ها زیبا شدن را در لاغری نشان می دهند. در حالی که لاغری عوارض بسیاری برای بدن دارد. رژیم های لاغری به بدن صدمات جبران ناپذیر وارد می کنند و لاغری های مادرزادی نیز به شخص ضربه میزنند.
این روزها همه جا صحبت از خطرات چاق بودن یا اضافه وزن است. کمپانیهای سازنده ی انواع مکملها و برند های ورزشی با ارائهی تصاویری از لاغری و ربط دادن آن به سالم و خوش اندام بودن و القاء این باور که اگر میخواهید سالم و خوش اندام باشید پس باید لاغر شوید، نقش پُررنگی در این میان دارند.
زنان و مردان زیادی در جدال و تلاش برای لاغر شدن و اصطلاحا «فیت» به نظر رسیدن، دست به هر کاری میزنند، اما بیشتر این شعارها و باورها فریبی بیش نیستند. زیاد لاغر بودن، خطراتی دارد که باید همه به آن آگاه باشند، چه افرادی که با رژیم غذایی و ورزش تلاش میکنند لاغر و لاغرتر شوند و چه افرادی که به طور طبیعی لاغر هستند.
آیا لاغر بودن به معنی سالم بودن است؟
اگر شاخص توده بدنی یک خانم کمتر از ۱۸.۵ باشد، احتمال اینکه دچار بیماریهای گوناگون و عوارض مزمن شود بسیار زیاد است و حتی احتمال مرگ در اثر لاغری زیاد را نیز میتوان مطرح کرد. لاغر بودن همیشه هم به معنی سالم بودن نیست؛ بنابراین اگر به دوست بسیار لاغرتان حسودی میکنید که هر چه دوست دارد میخورد و از هیچ خوراکی هم چشم پوشی نمیکند و از همه مهمتر ورزش هم نمیکند، اما همچنان لاغر است، بهتر است دوباره فکر کنید. مطمئن باشید بدون مشکل نیست و به زودی عوارضش بروز خواهد کرد.
شاید مشکلی در میان باشد
یک نکته ی مهم دیگر که باید بدانید این است که افرادی که میتوانند هر چه میخواهند بخورند و هرگز هم ورزش نکنند، اما همچنان لاغر بمانند، ممکن است نسبت به سایر افراد دچار یک مشکل باشند که باعث میشود مواد مغذی را به سختی جذب کنند. به عبارتی دیگر، این افراد زیاد میخورند، اما بدنشان نمیتواند چیزهایی را که نیاز دارد از این همه غذا دریافت کند، بنابراین در وضعیتی قرار میگیرند که مستعد مشکلات زیادی در سلامتی هستند.
مطالعهای جدید نشان داده لاغر بودن، تضمین نمیکند که سالم باشید. در یک بررسی ژنتیکی که شامل بیش از ۷۵۰۰۰ نفر میشد، گروهی از دانشمندان دریافتند افراد لاغری که دارای گونهی ژنتیکی بخصوصی بودند، با وجود کم بودن درصد چربی بدنشان، بیشتر در معرض ابتلا به دیابت نوع دوم و بیماری قلبی قرار داشتند.
بیشتر بخوانید: علت کاهش وزن پس از بارداری
خطرات لاغری بیش از حد چیست؟
- رژیم های غذایی کم کالری موجب کاهش تراکم استخوان میشوند، زیرا مواد مغذی لازم برای تولید استروژن را به اندازهی کافی برای بدن تامین نمیکنند. وقتی استروژن به میزان قابل توجهی افت میکند، استخوان ها شکننده شده و تراکم شان کاهش مییابد. همچنین اگر کسی تحت رژیم غذایی کم کالری باشد به این امید که لاغر شود، به احتمال زیاد تمایلی به انجام تمرینات بدنسازی ندارد، چون میترسد عضلاتش حجیم شوند. اما واقعیت این است که تمرینات قدرتی و بدنسازی کمک میکنند از کاهش تراکم استخوان پیشگیری شود، ضمنا تمرینات بدنسازی، عضلات خانمها را مانند عضلات آقایان حجیم نمیکنند.
- زنانی که شاخص توده بدنی پایینی دارند بیشتر در معرض آمنوره یا بینظمی قاعدگی هستند یعنی یا به طور منظم تخمک گذاری نمیکنند و یا ممکن است در دیوارهی رحم خود مشکلی داشته باشند. ضمنا، این خانمها بیشتر از بقیه ممکن است سقط جنین کنند. طبق آمار و پژوهشها، زنانی که پیش از بارداری، شاخص توده بدنی پایینی دارند، ۷۲ درصد بیشتر در معرض سقط جنین در سه ماهه اول بارداری خود هستند، اما میتوانند با مصرف مکمل و خوردن میوهها و سبزیجات تازه، تا حدود زیادی این خطر را کاهش دهند. اگر فکر میکنید شاخص توده بدنی پایین فقط برای خانمها دردسرساز است اشتباه میکنید. آقایانی که شاخص توده بدنی پایینی دارند، ۲۲ برابر بیشتر از بقیه ممکن است دچار یک اختلال جنسی باشند.
- زمانی که فرد به اندازهی کافی مواد مغذی دریافت نمیکند، بیشتر مستعد کم خونی میشود. آنمی یا کم خونی عارضه ای است که به کمبود سلولهای قرمز خون یا هموگلوبین گفته میشود. اگر گلبولهای قرمز خون به اندازهی کافی آهن، ویتامینB ۱۲ و فولات نداشته باشند تا کارشان را انجام دهند (مثلا اکسیژن را به تمام بدن انتقال دهند و کربن دیاکسید را به ریهها برسانند)، تمام بدن به درد سر خواهد افتاد. علامت کم خونی یا آنمی، کمبود انرژی و احساس خستگی است. پس هر وزنی که دارید، باید مطمئن شوید که بدن تان مواد مغذی مهم را دریافت میکند.
- یکی دیگر از عوارض زیاد لاغر بودن، مشکلات پوست، مو و دندان است. کسی که در رژیم غذایی روزانه ی خود به اندازه ی کافی مواد مغذی دریافت نمیکند، ممکن است دچار علائمی مانند نازک و حساس شدن پوست، ریزش مو، خشکی پوست و یا ضعف سلامت دندانها شود.
- کمبود مواد مغذی به دلیل رژیمهای غذایی کم کالری یا جذب ناکافی مواد مغذی به این معنی است که فرد ممکن است دچار ضعف سیستم ایمنی شود. تامین کافی و یکنواخت مواد مغذی برای بدن کمک میکند سلامت روده ها و عملکرد ایمنی، پشتیبانی شود. افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند بیشتر در معرض ویروس های فصلی و باکتریها قرار میگیرند و ضمنا ممکن است مستعد ابتلا به بیماریهای جدی تری مانند سرطان شوند.
ضمنا هستند افرادی که پُرخوری میکنند، اما مواد مغذی لازم برای بدنشان تامین نمیشود، بنابراین ضعف عملکرد ایمنی فقط از پیامدهای زیاد لاغر بودن نیست، بلکه هر کسی که رژیم غذایی نادرستی دارد میتواند دچار افت عملکرد سیستم ایمنی شود. بدن ما به غذاهای مغذی و تازه و سالم نیاز دارد تا سلامتی و بقاء خود را حفظ کند.
لاغر بودن از جنبهی روانی چه اثری دارد؟
حتما تعجب میکنید اگر بدانید ریسک بیماری قلبی و دیابت در افراد بسیار لاغر نیز مانند افراد چاق زیاد است. نکته اینجاست که زیاد لاغر بودن میتواند به فرد احساس اشتباهی از اعتماد به نفس در مورد سلامتی اش بدهد و باعث شود نسبت به سبک زندگی سالم خود بی اهمیت باشد.
برخی از افراد لاغر تصور میکنند، چون وزن شان کم است سالم هستند و به خوردن غذاهای ناسالم ادامه میدهند، آزمایش های لازم را ضروری نمی دانند و احتمالا تمایلی هم به ورزش کردن ندارند، چون لزومی نمیبینند که این مراقبتها را انجام دهند. همهی اینها میتواند در پشت یک آرامش ظاهری، طوفان به پا کند!
همانطور که میبینید زیاد لاغر بودن هم میتواند خطراتی به همراه داشته باشد. چیزی که مهم است این است که به جای توجه کردن به جنبه های ظاهری سلامتی، به جنبه های درونی آن بپردازیم و بدانیم در درون بدن ما چه میگذرد. وزن ما فقط یک تکه از پازل سلامتی ماست.
بیشتر بخوانید: عوارض رژیم های بدنسازی رایج و رژیم ها و ورزش های جایگزین و سالم
بیماری هایی که باعث لاغری می شود:
پرکاری تیروئید: یکی ازبیماری هایی که باعث لاغری می شود پرکاری تیروئید است. اگر لاغری شما بر اثر این بیماری باشد باید ابتدا آن را درمان کنید.
کم خونی: کم خونی نیز عامل ضعف و لاغری است که با رعایت اصول تغذیه صحیح و در مصرف خوراکی های مناسب، حتی بدون دارو نیز درمان می شود.
کم اشتهایی: اگر کم اشتهایی دارید مثلا کم اشتهایی عصبی، باید ابتدا درمانش کنید. یکی از علل کم اشتهایی می تواند عصبانیت های پی در پی باشد که باید اصلاح کنید.
گام اول برای افزایش وزن و درمان لاغری: اصلاح وضع کبد
طبیعت بدن برخی افراد چاق و طبیعت بدن برخی دیگر لاغر است. قرار نیست افراد لاغر به وزنی شبیه افراد چاق برسند. اما قرار است هر کس در طبیعت خود وزنی متعادل و متناسب داشته باشد. این تناسب بر اساس طبیعت است. حال ما با دانستن طبیعت افراد به آنها کمک می کنیم تا وزن خود را افزایش دهند. اگر افزایش وزن اصولی نباشد موجب مشکلات زیادی برای فرد میشود. ما ابتدا شخص را بررسی می کنیم.
اگر کبد خیلی سرد یا خیلی گرم باشد آن را اصلاح می کنیم. یکی از نکات بسیار مهم درمان یبوست است. اگر دستگاه گوارش درست فعالیت کند، تا حد زیادی مشکل لاغری مفرط حل می شود.
گام دوم برای افزایش وزن: اصلاح معده
اگر معده تان مشکل دارد ابتدا آن را اصلاح کنید. مشکلات معده نظیر نفخ و صدای شکم یا عدم هضم صحیح یا ترش کردن و … ابتدا باید درمان شوند. در ادامه، راهکار لازم جهت گرم شدن معده ارائه میکنیم.
افزایش وزن و درمان لاغری، چگونه چاق شویم؟
غذاهای گرم و خشک و سرد و خشک: همان طور که اشاره کردیم علت اصلی لاغری، خشکی کبد است پس افراد لاغر که تمایل به افزایش وزن دارند باید از این گروههای غذایی که طبیعت خشک دارند پرهیز کنند. برای مثال، مصرف زیاد ادویه، مضر است زیرا اغلب آنها طبیعت خشک دارند.
ممنوعات و پرهیزات:
پرهیزاتی که افراد لاغر و کسانی که قصد افزایش وزن دارند باید رعایت کنند:
گوشت ماهی: گوشت ماهی بدن را ذوب می کند. لذا افراد لاغر بخصوص آنهایی که کم انرژی هستند، باید از خوردن ماهی پرهیز کنند. در صورت مصرف، باید بعد از خوردن ماهی، 7 عدد خرما مصرف شود.
سرخ کردنی: سرخ کردنی ها، عموما طبیعت خشک دارند. بخصوص اگر روغن آنها سالم نباشد میزان خشکی که ایجاد می کنند بیشتر است.
حمام ناشتا: ناشتا حمام رفتن و همین طور هر روز حمام رفتن باعث آب شدن بدن و لاغری میشود. از طرفی حمام کردن یک روز در میان باعث چاقی میشود و مفید است. همچنین طولانی کردن حمام خوب نیست و باعث لاغری می شود.
وسط غذا آب نخورید: ضررهای زیادی دارد و موجب بیماری های مختلف می شود. در هضم غذا اختلال ایجاد میکند و ارگان های بدن را به زحمت می اندازد.
عصبانی شدن، ورزش های سنگین و فعالیت زیاد، مصرف زیاد تخم مرغ و پنیر از دیگر پرهیزاتی است که باید رعایت شود.
توصیه هایی جهت چاق شدن:
- پودر گندم تفت داده شده (سویق) + پودر سنجد + شیره انجیر
- مویزی که هسته آن را خارج کرده باشید
- شیر گاو
- پختن گوشت گوسفند با شیر گاو
- برگ چغندر
- عسل+۵ عدد سیاه دانه
- انجیر
- آلو سیاه تازه
- بادام درختی، (شیر بادام : ۱4 عدد بادام +یک لیوان آب + عسل در مخلوطکن ریخته و سپس میل کنید)
- “میوه به” شیرین همراه با هسته: صبح زود بخورید
- گوشت گوسفند کبابی میل کنید
- کدو حلوایی و سبز بسیار بخورید
- با شکم نسبتا پر بخوابید
- شام را مفصلتر بخورید
- باقلا زیاد مصرف کنید
- بعد از غذا آب بخورید
- صبح زود صبحانه مقوی بخورید
- وعده نهارتان را هر روز با پانزده دقیقه تاخیر انداختن به بازه زمانی عصر تا غروب بکشانید (عصرانه) و سپس کم کم به شام برسانید تا دو وعده ای شوید. برخلاف تصور موجود که پرخوری و وعده های غذایی بیشتر را عامل تقویت بدن میدانند، این پرهیز و به اندازه خوردن است که بدن را تقویت و سلامتی پایدار به ارمغان می آورد.
- شبها 1 ساعت بعد از غروب، شام بخورید
- یک روز در میان دو ساعت بعد از غذا به حمام رفته و با پارچه پشمی (کیسه پشمی) بدن خود را تمیز کنید. همچنین از پودر موبر طبیعی که توسط زرنیخ زرد معدنی تهیه شده استفاده کنید. (هدف از موبر فقط از بین بردن موهای زائد نیست، بلکه خواص درمانی دارد)
- مرتب از عطرهای طبیعی گل استفاده کنید. یکی از مواردی که بدن را چاق میکند استعمال عطر است.
- آن لباسی از شما که با پوست بدن تماس دارد حتما از جنس کتان نرم باشد.
میان وعده های چاق کننده
اگر در بین روز دچار ضعف بدنی شدید یا احساس گرسنگی داشتید، خصوصا کسانی که شروع به ترک و عقب انداختن وعده ناهار می کنند، از میان وعده های چاق کننده زیر استفاده کنند:
- آب هویج و عسل
- پودر مغز بادام شیرین + عسل
- حلوای زردک (هویج زرد)
- سیب + به + هویج : با حرارت متوسط بپزید سپس مقداری مویز بی هسته به آن اضافه کرده و بخورید
- در سه میان وعده ۱۰ صبح، ظهر، ۴ عصر: خیار بومی تازه۳-۴ عدد + خرما ۵-۷ عدد بخورید
توجه: از مصرف داروها و قرص های چاقی و لاغری با نامهای مختلف و حتی با عنوان گیاهی که باعث تخریب کبد و کلیه میشوند خودداری کنید.
نکته:
برای چاق شدن سینه ی زنان، مصرف مویز توصیه میشود. چرا که با باز کردن مجاری سینه، خونرسانی به سینه را آسان می کند و در مدت کوتاهی چاق می شود.